Przemysł spotkań jako motor rozwoju miast

Przemysł spotkań, znany także jako branża MICE (Meetings, Incentives, Conferences, Exhibitions), zyskuje coraz większe znaczenie jako strategiczny sektor rozwoju miast. Współczesne metropolie dostrzegają jego potencjał nie tylko w aspekcie czysto ekonomicznym, ale także społecznym, naukowym i wizerunkowym. Kraków od 2009 roku prowadzi cykliczne badania dotyczące branży spotkań.

W latach 2013¹ i 2017² w Krakowie przeprowadzono kompleksowe badania dotyczące wpływu ekonomicznego branży spotkań na lokalną gospodarkę. Wyniki wskazują na dynamiczny wzrost znaczenia tego sektora. W 2013 roku udział branży w produkcie krajowym brutto (PKB) miasta wynosił 2,37%, natomiast w 2017 roku wzrósł do 2,9%. Równolegle odnotowano wzrost zatrudnienia w sektorze – z 12 214 do 13 479 osób – a także zwiększenie wpływów podatkowych generowanych przez wydarzenia biznesowe i kongresowe: z 89,6 mln zł w 2013 roku do 103,4 mln zł w 2017 roku. Średnie wydatki uczestników kongresów w 2017 roku wynosiły 1 520 zł, z czego największą część stanowiły koszty noclegów, opłat rejestracyjnych oraz gastronomii. Wystawcy targowi inwestowali jeszcze więcej – zarówno w usługi organizacyjne, jak i zakwaterowanie oraz wydarzenia towarzyszące. W bieżącym roku Małopolska Organizacja Turystyczna planuje opublikować najnowsze dane dotyczące wpływu ekonomicznego branży spotkań, które pozwolą ocenić dalszy rozwój tego sektora i jego znaczenie dla gospodarki regionu. Od 2025 roku dane o liczbie uczestników spotkań biznesowych w Krakowie i ruchu turystycznego są dostępne na portalu Otwarte Dane.

Transformacja struktury wydarzeń w Krakowie ukazuje coraz większe znaczenie kongresów i konferencji. Od 2013 roku liczba uczestników tych wydarzeń zrównała się z liczbą odwiedzających targi, a udział wydarzeń międzynarodowych systematycznie rósł. W odpowiedzi na wyzwania wynikające z nadmiernej turystyki i napięć społecznych, miasto opracowało dokument „Polityka zrównoważonej turystyki Krakowa na lata 2021–2028”. Strategia ta odchodzi od ilościowego podejścia, koncentrując się na jakości odwiedzin, zadowoleniu mieszkańców i zrównoważonym zarządzaniu przestrzenią miejską.

Warto przy tym spojrzeć na doświadczenia innych europejskich miast. Wiedeń osiągnął w 2024 roku rekordowy wynik – zorganizowano tam ponad 6 619 wydarzeń, które wygenerowały 1,32 mld euro wpływów ekonomicznych. Co istotne, choć międzynarodowe kongresy stanowiły tylko 12% wszystkich spotkań, odpowiadały za aż 78% wpływu ekonomicznego. Miasto inwestuje w programy takie jak Vienna Meeting Fund, które wspierają organizatorów wydarzeń odbywających się poza sezonem, ze szczególnym naciskiem na Green Meetings. Znaczącym atutem Wiednia jest także jego specjalizacja – ponad 40% noclegów kongresowych dotyczy wydarzeń medycznych i naukowych, a dzięki obecności instytucji międzynarodowych (np. ONZ), miasto pozostaje w centrum globalnych debat.³

Z kolei Göteborg od lat zajmuje pierwsze miejsce w Global Destinations Sustainability Index. Miasto stawia na turystykę, która ma przynosić korzyści nie tylko odwiedzającym, ale również mieszkańcom. Władze lokalne definiują branżę turystyczną szeroko, uwzględniając w niej doświadczenia oferowane także społeczności lokalnej. Strategia rozwoju destynacji obejmuje przeciwdziałanie sezonowości, rozwój oferty poza szczytem, edukację kadr branży i wdrażanie innowacji. Turystyka jest tu postrzegana jako integralna część rozwoju miasta, a nie osobny sektor oderwany od realiów społecznych.⁴

Miasto Kraków, analizując dobre praktyki wdrażane przez liderów zrównoważonego rozwoju branży spotkań – takich jak Wiedeń czy Göteborg – identyfikuje szereg kluczowych kierunków działań, które mogą wzmocnić lokalny przemysł spotkań i jego pozytywny wpływ na gospodarkę, społeczeństwo oraz środowisko.

• Po pierwsze, konieczne jest kontynuowanie regularnych i pogłębionych badań nad przemysłem spotkań. Pozwolą one lepiej zrozumieć jego wielowymiarowe oddziaływanie i podejmować decyzje oparte na wiarygodnych danych.
• Po drugie, Kraków dostrzega potrzebę dalszego rozwoju infrastruktury kongresowej oraz wspierania inwestycji w jakość – zarówno w zakresie bazy noclegowej, jak i zrównoważonego transportu miejskiego.
• Po trzecie, kluczowe będzie zwiększenie aktywności promocyjnej w okresach poza szczytem sezonu turystycznego. Tego rodzaju działania umożliwią lepsze rozłożenie ruchu turystycznego w ciągu roku, odciążą miasto w miesiącach letnich oraz przyczynią się do wzmocnienia lokalnej gospodarki w okresach niższego natężenia odwiedzin.
• Po czwarte, szczególnie istotne jest zarządzanie społeczne. Obejmuje ono prowadzenie dialogu z mieszkańcami, realizację kampanii edukacyjnych oraz tworzenie mechanizmów rozwiązywania potencjalnych konfliktów interesów związanych z rozwojem sektora spotkań.
• Po piąte – i równie ważne – Kraków będzie dążył do jeszcze szerszego wykorzystania nowoczesnych technologii w planowaniu, promocji oraz analizie ruchu turystycznego. Pozwoli to zwiększyć efektywność miejskich działań i lepiej odpowiadać na potrzeby wszystkich interesariuszy.

Miasto Kraków konsekwentnie dąży do tego, by rozwój przemysłu spotkań był integralnym elementem zrównoważonego rozwoju miasta, przynoszącym korzyści zarówno mieszkańcom, jak i odwiedzającym.

Podsumowując, przemysł spotkań to dziś znacznie więcej niż organizacja konferencji czy wydarzeń biznesowych. To narzędzie rozwoju miasta – przynoszące konkretne dochody, prestiż i impuls do innowacji. Kraków, dzięki konsekwentnym badaniom i strategiom opartym na jakości, ma potencjał, by stać się jednym z liderów zrównoważonej turystyki kongresowej w Europie Środkowo-Wschodniej. Kluczem do sukcesu będzie dalsza profesjonalizacja sektora, integracja z innymi obszarami życia miasta i czerpanie z dobrych praktyk bardziej zaawansowanych ośrodków.

 

źródła:

¹ Wpływ ekonomiczny przemysłu spotkań na gospodarkę Krakowa 2013

² Wpływ ekonomiczny BRANŻY SPOTKAŃ na gospodarkę Krakowa 2017

³ Vienna is a congress hotspot

4 Göteborgs Stads program för destinationsutveckling 2022–2030